انواع روش های لجن فعال در تصفیه بیولوژیکی فاضلاب های بهداشتی و صنعتی

روش های مختلف لجن فعال که در تصفیه بیولوژیکی فاضلابها بکار می رروند،بر حسب بار هیدرولیکی و بار آلودگی به واحد حجم حوض های هوادهی و زمان ماند هیدرولیکی و زمان ماند میکروبی میکروارگانیسم ها و نحوه هوادهی و نوع جریان به انواع مختلف تقسیم می شود که هریک مناسب شرایط خاصی است.معروفترین انواع لجن فعال که در تصفیه فاضلاب شهری کاربرد دارد عبارتند از:

v     روش لجن فعال متعارف (Conventional Activated Sludge)

جریان در آن از نوع نهر گونه بوده و زمان ماند حوض هوادهی معمولا 4 تا 8 ساعت است.در این روش هوادهی با دیفیوزر حباب ریز(diffuser)و یا هواده سطحی مکانیکی(mechanical surface aerator) صورت می گیرد.نسبت برگشت جریان لجن(Qr/Q) برابر 25/0 تا 5/0 و زمان ماند سلولی 15-5 روز می باشد.

v     روش هوادهی تدریجی (Tapered Aeration)

جریان در آن از نوع نهر گونه بوده و زمان ماند هیدرولیکی معمولا 4 تا 8 ساعت و هوادهی با استفاده از دیفیوزر است.دیفیوزرها طوری نصب می شوند که مقدار هوادهی در ابتدای حوض هوادهی متاسب با بار الودگی ورودی،حداکثر بوده و در طول حوض با کاهش بار آلودگی به تدریج کم می شود. نسبت برگشت جریان لجن(Q_r/Q) برابر 25/0 تا 5/0 و زمان ماند سلولی 15-5 روز می باشد.

v     اختلاط کامل (Completely Mixed)

جریان در آن از نوع اختلاط کامل بوده که از طریق حوضهای با جریان مستمر توام با بهم زنی  حاصل می شود.زمان ماند حوض هوادهی 3 تا 5 ساعت بوده و هوادهی با استفاده از دیفیوزرهای حباب ریز و هواده های سطحی انجام می گیرد. نسبت برگشت جریان لجن(Q_r/Q) برابر 25/0 تا 1 و زمان ماند سلولی 15-5 روز می باشد.

v     هوادهی پله ای(Step Aeration)

که عمدتا تغذیه پله ای است و جریان در آن از نوع نهرگونه بوده و زمان ماند هیدرولیکی معمولا 3 تا 5 ساعت بوده و هوادهی ار طریق دیفیوزرهای حباب ریز انجام می شود.در این روش مقدار هوادهی در طول حوض هوادهی ثابت بوده  ولی فاضلاب ورودی از چند نقطه در طول حوض هوادهی توزیع می شود. نسبت برگشت جریان لجن(Q_r/Q) برابر 25/0 تا 75/0 و زمان ماند سلولی 15-5 روز می باشد.

v     تثبیت با برخورد مواد جامد (Contact Stabilization)

که در آن لجن برگشتی از حوض ته نشینی ثانویه ابتدا در یک حوض هوادهی حدود 3 تا 6 ساعت مورد هوادهی قرار گرفته و سپس به حوض هوادهی دیگر انتقال می یابد که فاضلاب نیز به آن وارد می شو.زمان هوادهی در حوض دوم معمولا 5/0 تا 1 ساعت می باشد. نسبت برگشت جریان لجن(Q_r/Q) برابر 25/0 تا 5/0 و زمان ماند سلولی 15-5 روز می باشد.

v      هوادهی گسترده یا هوادهی ممتد (Extended Aeration)

جریان در آن از نوع اختلاط کامل بوده بوده و زمان ماند حوض هوادهی 18 تا 36 ساعت است.هوادهی با استفاده از دیفیوزرهای حباب ریز و یا هواده های سطحی انجام می گیرد. نسبت برگشت جریان لجن(Q_r/Q) برابر تا5/1 تا 75/0 و زمان ماند سلولی 20-30 روز می باشد. دراین روش حوض هوادهی در فاز خودخوری بهره برداری می شود لذا تولید لجن در این روش کم بوده و عملیات هضم لجن نیز در حوض هوادهی انجام می گیرد. همچنین به سبب زمان هیدرولیکی بالا تحمل شوک های کمی و کیفی با لاتری دارد. بنا به این دلایل روش هوادهی گسترده در پکیج های تصفیه فاضلاب بهداشتی بیشترین کاربرد را داراست.

v      فرآیند کراس (Kraus process)

جریان در آن از نوع نهرگونه بوده  و زمان ماند هیدرولیکی معمولا 4 تا 8 ساعت بوده، هوادهی با استفاده از دیفیوزرهای حباب ریز صورت می گیرد. در این روش مقداری لز لجن برگشتی قبل از ورود به حوض های هوادهی مورد هوادهی جداگانه قرار می گیرد. نسبت برگشت جریان لجن(Q_r/Q) برابر 5/0 تا 1 و زمان ماند سلولی 15-5 روز می باشد.

v     سیستم اکسیژن خالص (Pure Oxygen System)

در این روش به جای هوا از اکسیژن خالص استفاده می شود.جریان از نوع اختلاط کامل بوده و زمان اکسیژن دهی معمولا 1 ت 3 ساعت است.